ႏိုင္ငံျခား တုိင္းျပည္တစ္ခုကို ေရာက္ေနတဲ့ ကၽြန္မ ေျမးကေလး ႏွစ္ဦးဆီက စာမ်ားရတယ္။ သူတို႔စာေတြထဲမွာ သူတို႔ေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံရဲ့ စီးပြားေရး အဆင့္အတန္း၊ လူမႈေရးအဆင့္အတန္းနဲ႔ ပညာေရးအဆင့္အတန္းကို သူတုိ႔ အကဲခတ္တတ္သေလာက္ အကဲခတ္ျပတာလည္း ပါတယ္။ အဲဒီတုိင္းျပည္မွာ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံလို သယံဇာတ ဘာမွ မႂကြယ္၀ဘဲနဲ႔ အဲဒီအဆင့္အတန္းမ်ိဳး ေရာက္ေနၾကတယ္ဆိုတဲ့ သူတုိ႔စိတ္ထဲ မခ်င့္မရဲ ျဖစ္ပုံေတြလည္း ပါတယ္။
ေျမးမတစ္ေယာက္ဆီက စာမွာေတာ့ သူတို႔ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ လခလစာ ဘယ္ေရြ႔ဘယ္ေလာက္ ရတယ္၊ ျမန္မာေငြနဲ႔ တြက္ၾကည့္ရင္ သိန္းခ်ီရေနတဲ့ အဓိပၸာယ္ရိွတယ္။ ေနေရးထိုင္ေရးလည္း အစစအဆင္ေျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမေပ်ာ္ဘူး၊ အဲဒီႏိုင္ငံမွာ အၾကာႀကီး မေနခ်င္ဘူးတဲ့။ အခုထိ သူအလုပ္မလုပ္ေသးဘူး၊ သူ႔ေယာက္်ားပဲ အလုပ္လုပ္ေနတယ္။ ပုံေတာ္ရင္ေတာ့ သူအလုပ္၀င္လုပ္မယ္။ လုပ္ၿပီးရင္ ေငြစုမယ္။ ႏွစ္ႏွစ္ သုံးႏွစ္ၾကာရင္ေတာ့ သူတုိ႔ ျပန္လာမယ္လုိ႔ ပါပါတယ္။
ေျမးေယာက္်ားေလးရဲ့ စာထဲမွာေတာ့ သူတုိ႔ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံရဲ့ တိုးတက္ပုံေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ မူလက ေအာက္က်တဲ့ ႏိုင္ငံဟာ ႏွစ္နည္းနည္းေလး အတြင္းမွာ အင္မတန္ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေနပုံေတြကို အလြန္ ၀မ္းပါးၿပီး ေရးထားပါတယ္။
ကၽြန္မတုိ႔ ႏိုင္ငံကေနၿပီး ထုိင္းလင္း၊ မေလး၊ စကၤာပူ၊ ဂ်ပန္စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ပညာတတ္ လူငယ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္ရိွေနၾကပါၿပီ။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ေရာက္သင့္သေလာက္ေတာ့ ေရာက္ေနၾကတာပဲ။ ဒါမ်ိဳးကို အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ဦးေႏွာက္ယိုစီးမႈ Brain Drain လို႔ သုံးႏႈန္းပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲက ဦးေႏွာက္ေကာင္းတဲ့ ပညာတတ္ေတြ တုိင္းတစ္ပါးေရာက္ကုန္တာကို ႏွေျမာတဲ့ သေဘာပါပါတယ္။
ဒီလို ပညာတတ္ေတြနဲ႔ အတူ ကၽြန္မတုိ႔ ႏိုင္ငံ တနသၤာရီတိုင္းဘက္က၊ ကရင္ျပည္နယ္ဘက္က၊ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသက အလုပ္သမား၊ လယ္သမား လူတန္းစားေတြလည္း အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို သြားေရာက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရိွေနၿပီလို႔ ၾကားရပါတယ္။ ဒီလို လယ္သမားေတြ အလုပ္သမားေတြ ထြက္ခြာသြားမႈကိုေတာ့ လုပ္အားေတြ ဖိတ္စင္ယုိစီးမႈလို႔ ေခၚရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီလူေတြဆီကေတာ့ စာေတြ ဘာေတြ မရႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ခမ်ာမယ္ ရရာအလုပ္ကို ေပးသမွ် လခနဲ႔ ၀င္လုပ္ၿပီး ျဖစ္သလို ေနထိုင္ၾကရသူမ်ားေပကိုး။
သူမ်ားႏိုင္ငံေတြကို အခုလို ထြက္ၿပီး စီးပြားရွာေနၾကရေပမယ့္ သူတို႔အားလုံးဟာ မေပ်ာ္ၾကဘူး။ အၾကာႀကီးေနဖို႔လည္း စိတ္မကူးၾကဘူး။ ေငြရွာလို႔ရရင္ အမိႏိုင္ငံကုိ ျပန္လာမွာပဲဆုိတာ အားလုံးေလာက္နီးပါးရဲ့ စိတ္ထဲမွာ ရိွၾကပါတယ္။
ကၽြန္မကို အေ၀းေရာက္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားက တစ္လွည့္တစ္ပတ္ သူတို႔ဆို လာေနပါလားလုိ႔ ေခၚသူရိွပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း တျခားလူေတြလိုပါပဲ၊ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေပ်ာ္ေအာင္ မေနတတ္ပါဘူး။ ခဏတျဖဳတ္ မေရာက္ဖူးတဲ့ေနရာ၊ မျမင္ဘူးတဲ့ ျမင္ကြင္းနဲ႔ ရွဳခင္းေတြကို ၾကည့္ရ၊ ျမင္ရၿပီးရင္ ျပန္ခ်င္မွာပါ။ ကုိယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ့္ေဒသေလာက္ ေနေပ်ာ္တာ မရိွပါဘူး။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးေလာက္ သေဘာက်စရာေကာင္းတာလည္း မရိွပါဘူး။ ကုိယ့္လူမ်ိဳး အခ်င္းခ်င္းနဲ႔ပဲ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံခ်င္တယ္။
ကၽြန္မတို႔ဆီမွာ လူမ်ိဳးအလိုက္ ရိွေနတဲ့ ဉာဥ္ဆိုးကေလးေတြေတာ့ ရိွသေလာက္ ရိွတာေပါ့။ ဥပမာ ပ်င္းရိတာ၊ ဇြဲမရိွတာ၊ အႏြံအတာ မခံခ်င္တာ၊ သိပ္ ေအာက္မက်ိဳ႔ခ်င္တာ၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး ေပါ့ေပါ့တန္တန္နဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ခ်င္တာမ်ိဳးကေလးေတြေလ။
ဒီအားနည္းခ်က္ ခ်ိဳ႔တဲ့ခ်က္မ်ိဳးေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ လူမ်ိဳးမွာ ရိွပါတယ္။ ႏို႔ေပမယ့္ ဒါက တစ္သက္လုံး ဘယ္လိုမွ ျပင္မရႏိုင္တဲ့ လူမ်ိဳးစ႐ိုက္ႀကီး ဆိုၿပီး ပစ္မထားဘဲနဲ႔၊ ယုံၾကည္မႈ၊ စည္းလုံးမႈ၊ တက္ႂကႊမႈေတြနဲ႔ တုိက္ဖ်က္ၾကမယ္၊ ေရွ႕ေဆာင္ေရွ႕ရြက္ျပဳသူေတြက စနစ္တက် စည္း႐ုံးပညာေပးၿပီး အားလုံးလက္တြဲ ႀကိဳးစားၾကမယ္ဆုိရင္ ျပဳျပင္လုိ႔ ရရမွာေပါ့။ ေပ်ာ့ည့ံခ်က္ဟာ ဘာမို႔ ခံႏိုင္ရမွာတုန္း။ အေရးႀကီးတာက ဒီလိုျပဳျပင္မွာက ဘာအတြက္၊ ဘယ္သူ႔ဖို႔ ျပဳျပင္မွာဆိုတဲ့ မွန္ကန္မြန္ျမတ္တဲ့ အသိရိွဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။
ကၽြန္မတို႔ လူမ်ိဳးဟာ အလြန္အကင္းပါးတဲ့ လူမ်ိဳးပါ။ သင္လိုက္ရင္ သိလြယ္ျမင္လြယ္ တတ္လြယ္ သိပ္ရိွပါတယ္။ ဒီအရည္အေသြးဟာ ေငြေပး၀ယ္လို႔ မရပါဘူး။ ကၽြန္မတုိ႔ လူမ်ိဳးနဲ႔ တျခားလူမ်ိဳးနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္စမ္းပါ။ ပညာတတ္ျခင္းျဖစ္ျဖစ္၊ ပညာမဲ့ အလုပ္သမား လယ္သမား လူတန္းစားျခင္း ျဖစ္ျဖစ္ လူမ်ိဳးအလိုက္ အကင္းပါး ဖ်တ္လတ္မႈက အလြန္ကို သေဘာက်စရာ ေကာင္းပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ဘာပညာ ဘာအလုပ္မ်ိဳးကိုမဆို ကၽြန္မတို႔မွာ မသင္ရေသးလုိ႔ မတတ္ေသးေပမယ့္ သင္ခြင့္ရတဲ့ တစ္ခ်ိန္ သူမ်ားနည္းတူ ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္တဲ့ အရည္အေသြး အျပည့္အ၀ ရိွပါတယ္။ လူဟာ ႏုံၿပီဆိုရင္ ဆြဲတိုင္း မပါႏိုင္ပါဘူး။ တြန္းတိုင္း မေရာက္လာဘူး။ ကၽြန္မတို႔ လူမ်ိဳးေတြက အႏုံအဖ်င္း မဟုတ္ၾကဘူး။ သိပ္ကို အကင္းပါးတဲ့ လူမ်ိဳး။
ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံေလာက္ လုပ္စရာကိုင္စရာေတြ ေပါႂကြယ္၀တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳး ဒီကမၻာမွာ အေတာ္ရွားပါတယ္။ ကၽြန္မဟာ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ သူမ်ားႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေရာက္ဖူးခဲ့ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ စက္မႈ အလြန္ထြန္းကားတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာ သူတုိ႔ပုိင္ ျပည္တြင္းထြက္ ဘာမွ မယ္မယ္ရရ ရိွတာမဟုတ္ဘူး။ စက္မႈအတြက္ သုံးစာရာ ေရနံလို ေက်ာက္မီးေသြးလို ရိွတာမဟုတ္ဘဲ သူမ်ားႏိုင္ငံက ၀ယ္သုံးၿပီး စက္႐ုံေတြကို လည္ပတ္ေနၾကရတာမ်ိဳး။ တခ်ိဳ႕က သတၱဳကို သူမ်ားႏိုင္ငံက မွာရတာမ်ိဳး။ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဟာ စားေရရိကၡာလည္း ကိုယ့္မွာက မလုံေလာက္၊ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံေတြ အတြက္ ကုန္ၾကမ္းလည္း သူမ်ားႏွာေခါင္းနဲ႔ အသက္ရွဳၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ကၽြန္မတို႔လူမ်ိဳးေတြ စားဖုိ႔ေသာက္ဖုိ႔ဆိုတာ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံထဲက ထြက္တာဟာ လုံေလာက္႐ုံမက ႏိုင္ငံျခားေတာင္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနရပါေသးတယ္။ ရိကၡာအတြက္ ပူစရာ မရိွပါဘူး။ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္တဲ့ ေနရာမွန္သမွ်မွာသာ စိုက္ပ်ိဳး၊ ငတ္မွာ မပူရပါဘူး။ ရိကၡာတြင္လား၊ လူမွာ စား၀တ္ေနေရးလို႔ အေရးသုံးပါး ရိွတယ္။ ၀တ္ဖုိ႔အေရးေကာလုိ႔ ေမးလာရင္ ၀ါဂြမ္းစိုက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပုိင္းက ေကာင္းေကာင္းရပါတယ္။ စိုက္လည္း စိုက္ေနပါတယ္။ ကၽြန္ဘ၀တုန္းက စတီးဘရားသားတုိ႔လို အရင္းရွင္ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ေတြက ျမန္မာ ၀ါေတာင္သူေတြဆီက ၀ါ၀ယ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခား တင္ပုိ႔လာခဲ့ၾကတာပါ။ ကၽြန္မတို႔ ဥတုရာသီနဲ႔ တကယ္လိုက္ဖက္တဲ့ ခ်ည္ထည္ ရက္လုပ္၀တ္ဆင္ဖုိ႔ ကုိယ့္ႏိုင္ငံထဲကခ်ည္း ျပည့္စုံႏိုင္ပါတယ္။
ေနေရးအတြက္ေကာ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ မရိွတဲ့ သစ္ေတာႀကီးေတြ ကၽြန္မတို႔မွာ ရိွတယ္။ ဒီသစ္ေတာႀကီးက ထြက္တဲ့ သစ္နဲ႔ အိမ္ေဆာက္ေနႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံျခားကို သစ္ေရာင္းၿပီး တေလွ်ာက္လုံး ႏိုင္ငံျခားေငြရေအာင္ ျမန္မာသစ္နဲ႔ ေငြရွာလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံပါ။
စားစရာ၊ ၀တ္စရာ၊ ေနစရာတြင္လားဆိုေတာ့ ဟုတ္ပါ႐ိုးလား၊ ေရနံတို႔၊ ေက်ာက္မီးေသြးတုိ႔ကလည္း ထြက္ေနေသးရဲ့၊ ေရႊေငြေက်ာက္သံ ပတၱျမားေတြကလည္း ေနရာေပါင္းမ်ားစြာက ထြက္ေနေသးတယ္။ ရိွမွန္းမသိလို႔ မတူးေဖာ္ မရွာေဖြရေသးတာကလည္း ဘယ္ေလာက္မ်ားဦးမယ္ မသိဘူး။ ေတာက္တီးေတာက္တဲ့ မမွတ္ပါနဲ႔။ တကယ္ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။
ဒါေၾကာင့္ ႐ိုး႐ိုးကုတ္ကုတ္ လုပ္စားေနတယ္ဆိုဦးေတာ့ လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္စရာေတာင္ မလိုေသးဘဲ ဒူးနန္႔ၿပီး လုပ္ကုိင္စားေနႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံပါ။
အမိႏိုင္ငံဟာ ဒီလိုေပါႂကြယ္၀တာနဲ႔ အတူ အမိႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ ဘာသာတရားကလည္း သူတစ္ပါးကို ေမတၱာထားႏိုင္တယ္။ ကိုယ့္ထက္ဆင္းရဲ့ ဒုကၡေရာက္သူကို သနားက႐ုဏာသက္ႏိုင္တယ္။ ကုိယ္နဲ႔အတူရိွသူ၊ ကိုယ့္ထက္သာသူကို ၀မ္းသာအယ္လဲ သာဓုေခၚႏိုင္တယ္။ မရိွရင္ ေ၀စားမယ္လို႔ ေပးႏိုင္ေကၽြးႏိုင္တယ္။ သူတစ္ပါးရဲ့ က်ဳးေက်ာ္ေစာ္ကားမႈကို သည္းခံခြင့္လႊတ္ ေခ်ေဖ်ာက္ႏိုင္တဲ့ ဘာသာတရားမ်ိဳးကုိလည္း လက္ကိုင္ထားၾကေသးတယ္။ တင္းတိမ္ ေရာင့္ရဲမႈကိုလည္း က်င့္သုံးလိုက္ၾကေသးတယ္။
ကဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ေနခ်င္စဖြယ္ေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံပါလဲ။
ဒါနဲ႔မ်ား လူေတြ ဘာလို႔မ်ား သူမ်ားႏိုင္ငံေတြထြက္ၿပီး ရွာေဖြေနၾကရသလဲလို႔ ေမးလာရင္ေတာ့ ဒါဟာ အခိုက္အတန္႔ကိစၥ၊ အစာ၀ေတာ့ ဌာန ျပန္မည့္သူခ်ည္း။ ကၽြန္မတုိ႔ႏိုင္ငံမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း စည္းစည္းလုံးလုံးနဲ႔ ညီညီၫြတ္ၫြတ္ အခ်င္းခ်င္း လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကရင္ ဘာမွမၾကာတဲ့ ကာလမွာ လုပ္စရာအလုပ္ေတြ ေတာင္ပုံရာပုံ ရိွလာမွာ၊ အဲဒီေတာ့ အေ၀းေရာက္ သားသမီးေတြလည္း အားလုံး ျပန္လာၾကမွာ၊ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြလို ခုမခ်မ္းသာေသးသေကာလု႔ိ စိတ္ဓာတ္မက်ပါဘူး။ ကၽြန္မတို႔ဟာ ျမန္မာ့ေရေျမေပၚက ျမန္မာေတြပါ။
ေျမးမတစ္ေယာက္ဆီက စာမွာေတာ့ သူတို႔ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ လခလစာ ဘယ္ေရြ႔ဘယ္ေလာက္ ရတယ္၊ ျမန္မာေငြနဲ႔ တြက္ၾကည့္ရင္ သိန္းခ်ီရေနတဲ့ အဓိပၸာယ္ရိွတယ္။ ေနေရးထိုင္ေရးလည္း အစစအဆင္ေျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမေပ်ာ္ဘူး၊ အဲဒီႏိုင္ငံမွာ အၾကာႀကီး မေနခ်င္ဘူးတဲ့။ အခုထိ သူအလုပ္မလုပ္ေသးဘူး၊ သူ႔ေယာက္်ားပဲ အလုပ္လုပ္ေနတယ္။ ပုံေတာ္ရင္ေတာ့ သူအလုပ္၀င္လုပ္မယ္။ လုပ္ၿပီးရင္ ေငြစုမယ္။ ႏွစ္ႏွစ္ သုံးႏွစ္ၾကာရင္ေတာ့ သူတုိ႔ ျပန္လာမယ္လုိ႔ ပါပါတယ္။
ေျမးေယာက္်ားေလးရဲ့ စာထဲမွာေတာ့ သူတုိ႔ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံရဲ့ တိုးတက္ပုံေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ မူလက ေအာက္က်တဲ့ ႏိုင္ငံဟာ ႏွစ္နည္းနည္းေလး အတြင္းမွာ အင္မတန္ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေနပုံေတြကို အလြန္ ၀မ္းပါးၿပီး ေရးထားပါတယ္။
ကၽြန္မတုိ႔ ႏိုင္ငံကေနၿပီး ထုိင္းလင္း၊ မေလး၊ စကၤာပူ၊ ဂ်ပန္စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ပညာတတ္ လူငယ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္ရိွေနၾကပါၿပီ။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ေရာက္သင့္သေလာက္ေတာ့ ေရာက္ေနၾကတာပဲ။ ဒါမ်ိဳးကို အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ဦးေႏွာက္ယိုစီးမႈ Brain Drain လို႔ သုံးႏႈန္းပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲက ဦးေႏွာက္ေကာင္းတဲ့ ပညာတတ္ေတြ တုိင္းတစ္ပါးေရာက္ကုန္တာကို ႏွေျမာတဲ့ သေဘာပါပါတယ္။
ဒီလို ပညာတတ္ေတြနဲ႔ အတူ ကၽြန္မတုိ႔ ႏိုင္ငံ တနသၤာရီတိုင္းဘက္က၊ ကရင္ျပည္နယ္ဘက္က၊ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသက အလုပ္သမား၊ လယ္သမား လူတန္းစားေတြလည္း အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို သြားေရာက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရိွေနၿပီလို႔ ၾကားရပါတယ္။ ဒီလို လယ္သမားေတြ အလုပ္သမားေတြ ထြက္ခြာသြားမႈကိုေတာ့ လုပ္အားေတြ ဖိတ္စင္ယုိစီးမႈလို႔ ေခၚရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီလူေတြဆီကေတာ့ စာေတြ ဘာေတြ မရႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ခမ်ာမယ္ ရရာအလုပ္ကို ေပးသမွ် လခနဲ႔ ၀င္လုပ္ၿပီး ျဖစ္သလို ေနထိုင္ၾကရသူမ်ားေပကိုး။
သူမ်ားႏိုင္ငံေတြကို အခုလို ထြက္ၿပီး စီးပြားရွာေနၾကရေပမယ့္ သူတို႔အားလုံးဟာ မေပ်ာ္ၾကဘူး။ အၾကာႀကီးေနဖို႔လည္း စိတ္မကူးၾကဘူး။ ေငြရွာလို႔ရရင္ အမိႏိုင္ငံကုိ ျပန္လာမွာပဲဆုိတာ အားလုံးေလာက္နီးပါးရဲ့ စိတ္ထဲမွာ ရိွၾကပါတယ္။
ကၽြန္မကို အေ၀းေရာက္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားက တစ္လွည့္တစ္ပတ္ သူတို႔ဆို လာေနပါလားလုိ႔ ေခၚသူရိွပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း တျခားလူေတြလိုပါပဲ၊ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေပ်ာ္ေအာင္ မေနတတ္ပါဘူး။ ခဏတျဖဳတ္ မေရာက္ဖူးတဲ့ေနရာ၊ မျမင္ဘူးတဲ့ ျမင္ကြင္းနဲ႔ ရွဳခင္းေတြကို ၾကည့္ရ၊ ျမင္ရၿပီးရင္ ျပန္ခ်င္မွာပါ။ ကုိယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ့္ေဒသေလာက္ ေနေပ်ာ္တာ မရိွပါဘူး။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးေလာက္ သေဘာက်စရာေကာင္းတာလည္း မရိွပါဘူး။ ကုိယ့္လူမ်ိဳး အခ်င္းခ်င္းနဲ႔ပဲ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံခ်င္တယ္။
ကၽြန္မတို႔ဆီမွာ လူမ်ိဳးအလိုက္ ရိွေနတဲ့ ဉာဥ္ဆိုးကေလးေတြေတာ့ ရိွသေလာက္ ရိွတာေပါ့။ ဥပမာ ပ်င္းရိတာ၊ ဇြဲမရိွတာ၊ အႏြံအတာ မခံခ်င္တာ၊ သိပ္ ေအာက္မက်ိဳ႔ခ်င္တာ၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး ေပါ့ေပါ့တန္တန္နဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ခ်င္တာမ်ိဳးကေလးေတြေလ။
ဒီအားနည္းခ်က္ ခ်ိဳ႔တဲ့ခ်က္မ်ိဳးေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ လူမ်ိဳးမွာ ရိွပါတယ္။ ႏို႔ေပမယ့္ ဒါက တစ္သက္လုံး ဘယ္လိုမွ ျပင္မရႏိုင္တဲ့ လူမ်ိဳးစ႐ိုက္ႀကီး ဆိုၿပီး ပစ္မထားဘဲနဲ႔၊ ယုံၾကည္မႈ၊ စည္းလုံးမႈ၊ တက္ႂကႊမႈေတြနဲ႔ တုိက္ဖ်က္ၾကမယ္၊ ေရွ႕ေဆာင္ေရွ႕ရြက္ျပဳသူေတြက စနစ္တက် စည္း႐ုံးပညာေပးၿပီး အားလုံးလက္တြဲ ႀကိဳးစားၾကမယ္ဆုိရင္ ျပဳျပင္လုိ႔ ရရမွာေပါ့။ ေပ်ာ့ည့ံခ်က္ဟာ ဘာမို႔ ခံႏိုင္ရမွာတုန္း။ အေရးႀကီးတာက ဒီလိုျပဳျပင္မွာက ဘာအတြက္၊ ဘယ္သူ႔ဖို႔ ျပဳျပင္မွာဆိုတဲ့ မွန္ကန္မြန္ျမတ္တဲ့ အသိရိွဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။
ကၽြန္မတို႔ လူမ်ိဳးဟာ အလြန္အကင္းပါးတဲ့ လူမ်ိဳးပါ။ သင္လိုက္ရင္ သိလြယ္ျမင္လြယ္ တတ္လြယ္ သိပ္ရိွပါတယ္။ ဒီအရည္အေသြးဟာ ေငြေပး၀ယ္လို႔ မရပါဘူး။ ကၽြန္မတုိ႔ လူမ်ိဳးနဲ႔ တျခားလူမ်ိဳးနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္စမ္းပါ။ ပညာတတ္ျခင္းျဖစ္ျဖစ္၊ ပညာမဲ့ အလုပ္သမား လယ္သမား လူတန္းစားျခင္း ျဖစ္ျဖစ္ လူမ်ိဳးအလိုက္ အကင္းပါး ဖ်တ္လတ္မႈက အလြန္ကို သေဘာက်စရာ ေကာင္းပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ဘာပညာ ဘာအလုပ္မ်ိဳးကိုမဆို ကၽြန္မတို႔မွာ မသင္ရေသးလုိ႔ မတတ္ေသးေပမယ့္ သင္ခြင့္ရတဲ့ တစ္ခ်ိန္ သူမ်ားနည္းတူ ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္တဲ့ အရည္အေသြး အျပည့္အ၀ ရိွပါတယ္။ လူဟာ ႏုံၿပီဆိုရင္ ဆြဲတိုင္း မပါႏိုင္ပါဘူး။ တြန္းတိုင္း မေရာက္လာဘူး။ ကၽြန္မတို႔ လူမ်ိဳးေတြက အႏုံအဖ်င္း မဟုတ္ၾကဘူး။ သိပ္ကို အကင္းပါးတဲ့ လူမ်ိဳး။
ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံေလာက္ လုပ္စရာကိုင္စရာေတြ ေပါႂကြယ္၀တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳး ဒီကမၻာမွာ အေတာ္ရွားပါတယ္။ ကၽြန္မဟာ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ သူမ်ားႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေရာက္ဖူးခဲ့ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ စက္မႈ အလြန္ထြန္းကားတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာ သူတုိ႔ပုိင္ ျပည္တြင္းထြက္ ဘာမွ မယ္မယ္ရရ ရိွတာမဟုတ္ဘူး။ စက္မႈအတြက္ သုံးစာရာ ေရနံလို ေက်ာက္မီးေသြးလို ရိွတာမဟုတ္ဘဲ သူမ်ားႏိုင္ငံက ၀ယ္သုံးၿပီး စက္႐ုံေတြကို လည္ပတ္ေနၾကရတာမ်ိဳး။ တခ်ိဳ႕က သတၱဳကို သူမ်ားႏိုင္ငံက မွာရတာမ်ိဳး။ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဟာ စားေရရိကၡာလည္း ကိုယ့္မွာက မလုံေလာက္၊ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံေတြ အတြက္ ကုန္ၾကမ္းလည္း သူမ်ားႏွာေခါင္းနဲ႔ အသက္ရွဳၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ကၽြန္မတို႔လူမ်ိဳးေတြ စားဖုိ႔ေသာက္ဖုိ႔ဆိုတာ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံထဲက ထြက္တာဟာ လုံေလာက္႐ုံမက ႏိုင္ငံျခားေတာင္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနရပါေသးတယ္။ ရိကၡာအတြက္ ပူစရာ မရိွပါဘူး။ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္တဲ့ ေနရာမွန္သမွ်မွာသာ စိုက္ပ်ိဳး၊ ငတ္မွာ မပူရပါဘူး။ ရိကၡာတြင္လား၊ လူမွာ စား၀တ္ေနေရးလို႔ အေရးသုံးပါး ရိွတယ္။ ၀တ္ဖုိ႔အေရးေကာလုိ႔ ေမးလာရင္ ၀ါဂြမ္းစိုက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပုိင္းက ေကာင္းေကာင္းရပါတယ္။ စိုက္လည္း စိုက္ေနပါတယ္။ ကၽြန္ဘ၀တုန္းက စတီးဘရားသားတုိ႔လို အရင္းရွင္ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ေတြက ျမန္မာ ၀ါေတာင္သူေတြဆီက ၀ါ၀ယ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခား တင္ပုိ႔လာခဲ့ၾကတာပါ။ ကၽြန္မတို႔ ဥတုရာသီနဲ႔ တကယ္လိုက္ဖက္တဲ့ ခ်ည္ထည္ ရက္လုပ္၀တ္ဆင္ဖုိ႔ ကုိယ့္ႏိုင္ငံထဲကခ်ည္း ျပည့္စုံႏိုင္ပါတယ္။
ေနေရးအတြက္ေကာ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ မရိွတဲ့ သစ္ေတာႀကီးေတြ ကၽြန္မတို႔မွာ ရိွတယ္။ ဒီသစ္ေတာႀကီးက ထြက္တဲ့ သစ္နဲ႔ အိမ္ေဆာက္ေနႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံျခားကို သစ္ေရာင္းၿပီး တေလွ်ာက္လုံး ႏိုင္ငံျခားေငြရေအာင္ ျမန္မာသစ္နဲ႔ ေငြရွာလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံပါ။
စားစရာ၊ ၀တ္စရာ၊ ေနစရာတြင္လားဆိုေတာ့ ဟုတ္ပါ႐ိုးလား၊ ေရနံတို႔၊ ေက်ာက္မီးေသြးတုိ႔ကလည္း ထြက္ေနေသးရဲ့၊ ေရႊေငြေက်ာက္သံ ပတၱျမားေတြကလည္း ေနရာေပါင္းမ်ားစြာက ထြက္ေနေသးတယ္။ ရိွမွန္းမသိလို႔ မတူးေဖာ္ မရွာေဖြရေသးတာကလည္း ဘယ္ေလာက္မ်ားဦးမယ္ မသိဘူး။ ေတာက္တီးေတာက္တဲ့ မမွတ္ပါနဲ႔။ တကယ္ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။
ဒါေၾကာင့္ ႐ိုး႐ိုးကုတ္ကုတ္ လုပ္စားေနတယ္ဆိုဦးေတာ့ လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္စရာေတာင္ မလိုေသးဘဲ ဒူးနန္႔ၿပီး လုပ္ကုိင္စားေနႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံပါ။
အမိႏိုင္ငံဟာ ဒီလိုေပါႂကြယ္၀တာနဲ႔ အတူ အမိႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ ဘာသာတရားကလည္း သူတစ္ပါးကို ေမတၱာထားႏိုင္တယ္။ ကိုယ့္ထက္ဆင္းရဲ့ ဒုကၡေရာက္သူကို သနားက႐ုဏာသက္ႏိုင္တယ္။ ကုိယ္နဲ႔အတူရိွသူ၊ ကိုယ့္ထက္သာသူကို ၀မ္းသာအယ္လဲ သာဓုေခၚႏိုင္တယ္။ မရိွရင္ ေ၀စားမယ္လို႔ ေပးႏိုင္ေကၽြးႏိုင္တယ္။ သူတစ္ပါးရဲ့ က်ဳးေက်ာ္ေစာ္ကားမႈကို သည္းခံခြင့္လႊတ္ ေခ်ေဖ်ာက္ႏိုင္တဲ့ ဘာသာတရားမ်ိဳးကုိလည္း လက္ကိုင္ထားၾကေသးတယ္။ တင္းတိမ္ ေရာင့္ရဲမႈကိုလည္း က်င့္သုံးလိုက္ၾကေသးတယ္။
ကဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ေနခ်င္စဖြယ္ေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံပါလဲ။
ဒါနဲ႔မ်ား လူေတြ ဘာလို႔မ်ား သူမ်ားႏိုင္ငံေတြထြက္ၿပီး ရွာေဖြေနၾကရသလဲလို႔ ေမးလာရင္ေတာ့ ဒါဟာ အခိုက္အတန္႔ကိစၥ၊ အစာ၀ေတာ့ ဌာန ျပန္မည့္သူခ်ည္း။ ကၽြန္မတုိ႔ႏိုင္ငံမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း စည္းစည္းလုံးလုံးနဲ႔ ညီညီၫြတ္ၫြတ္ အခ်င္းခ်င္း လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကရင္ ဘာမွမၾကာတဲ့ ကာလမွာ လုပ္စရာအလုပ္ေတြ ေတာင္ပုံရာပုံ ရိွလာမွာ၊ အဲဒီေတာ့ အေ၀းေရာက္ သားသမီးေတြလည္း အားလုံး ျပန္လာၾကမွာ၊ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြလို ခုမခ်မ္းသာေသးသေကာလု႔ိ စိတ္ဓာတ္မက်ပါဘူး။ ကၽြန္မတို႔ဟာ ျမန္မာ့ေရေျမေပၚက ျမန္မာေတြပါ။
